Ημέρα της ΔΕΗ- Η Μάχη της Ηλεκτρικής

Η Ημέρα της ΔΕΗ είναι μια μέρα αργίας για τους υπαλλήλους της ΔΕΗ, αποτελεί φόρο τιμής για τους πεσόντες και τους ήρωες στην Μάχη της Ηλεκτρικής για την προστασία του εργοστασίου ηλεκτρισμού που βρισκόταν στον Άγιο Γεώργιο Κερατσινίου, εορτάζονταν στις 6 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Νικολάου, αλλά μετατέθηκε στις 13 Οκτωβρίου, την μέρα όπου έγινε η μάχη αυτή το 1944.

Ο Γερμανοί με γραμμένη την ήττα στα πρόσωπα τους, είχαν εντολές να αφήσουν την Ελλάδα δημιουργώντας της πλήγματα στην βιομηχανική ζώνη και οικονομική ζώνη, με αποτέλεσμα η ανάκαμψη από το πόλεμο της πολύπαθης Ελλάδας να καθυστερήσει, και να μην μπορέσει να χαρεί την ελευθερία της. Ενώ στην Αθήνα ο λαός πανηγύριζε την αποχώρηση των ναζιστών, οι Γερμανοί άφησαν πίσω μια ομάδα να υπονομεύσει την βιομηχανική περιοχή του Πειραιά. Αυτή η ομάδα είχε τοποθετήσει εκρηκτικά στο λιμάνι, το λιμεναρχείο, στα γραφεία το ΟΛΠ, και σε διάφορα εργοστάσια, κι ετοιμάζονταν για τις ανατινάξεις. Οι ομάδες του ΕΛΑΣ είχαν πληροφορίες για τους σκοτεινούς σκοπούς των Γερμανών και έστηναν ενέδρες για να τους εμποδίσουν να εκπληρώσουν τα ύπουλα σχέδια τους. Εκρήξεις ακούγονταν παντού καθ’ όλη την διάρκεια της νύχτας και της επόμενης μέρας. Οι ομάδες του ΕΛΑΣ απέτρεψαν την ανατίναξη του λιμανιού του Πειραιά. Ωστόσο οι Γερμανοί το ξημέρωμα της 13^ης Οκτωβρίου κατάφεραν κι ανατίναξαν τις εγκαταστάσεις των υγρών καυσίμων της Shell. Κατά την διάρκεια της κατοχής οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει εκρηκτικά σε όλες τις εγκαταστάσεις που θεωρούσαν μείζονος σημασίας, τα καλώδια των οποίων ξεκινούσαν από ένα οχυρό οδού Οδυσσέως. Ειδική ομάδα του ΕΛΑΣ έβρισκε τα καλώδια, τα έκοβε κι αχρήστευε τα εκρηκτικά. Το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής ήταν παγιδευμένο με 4 τόνους εκρηκτικά.

Φρουρούταν από 40 Γερμανούς, οι οποίοι είχαν κλειδώσει τους περίπου 300 εργαζόμενους μέσα στο εργοστάσιο από την προηγούμενη μέρα. Ήταν έτοιμοι ν’ αποχωρήσουν και να ανατινάξουν το εργοστάσιο, όταν περικυκλώθηκαν από τις ομάδες του ΕΛΑΣ. Ένας εκπρόσωπος του ΕΛΑΣ συναντήθηκε με έναν εκπρόσωπο των Γερμανών, το άτομο του ΕΛΑΣ ζήτησε να μην ανατιναχθεί το εργοστάσιο και να ελευθερώσουν τους εργαζόμενους, με αντάλλαγμα να αφήσουν τους Γερμανούς να υποχωρήσουν ειρηνικά. Κι ενώ οι συνεχίζονταν οι διαβουλεύσεις, εμφανίστηκε μια ομάδα 30 Γερμανών με ποδήλατα πυροβολώντας, στην μάχη αυτή επικράτησε ο ΕΛΑΣ, και οι Γερμανοί φύλακες του εργοστασίου μη έχοντας άλλο τρόπο διαφυγής, δέχονται τους όρους του ΕΛΑΣ, αφήνουν ελεύθερους τους εργαζομένους κι αποχωρούν. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ πήραν θέσεις γύρω από το εργοστάσιο και παρέμεναν σε επιφυλακή, ο κίνδυνος δεν είχε περάσει και υπήρχε φόβος να επιστρέψουν οι Γερμανοί και να ανατινάξουν το εργοστάσιο, και είχαν δίκιο. Οι γερμανικές δυνάμεις που ανατίναξαν την Shell, ξημερώματα της 13ης Οκτωβρίου κατευθύνθηκαν προς το εργοστάσιο, ήταν ένα ειδικό απόσπασμα ανατινάξεων με 56 στρατιώτες, αυτόματα, πολυβόλα είχαν εντολές να ανατινάξουν τα εργοστάσια του Αγ. Γεωργίου και Νέου Φαλήρου. Ο ΕΛΑΣ τους υποδέχθηκε με καταιγιστικά πυρά, η μάχη κράτησε πάνω από τρεις ώρες. Στο τέλος οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν με απολογισμό 11 νεκρούς, 21 τραυματίες,  24 αιχμαλώτους, ενώ ο ΕΛΑΣ είχε 11 απώλειες.

Το εργοστάσιο αυτό, τροφοδοτούσε με ρεύμα όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής και τον Πειραιά,  αν οι Γερμανοί πετύχαιναν την ανατίναξη του εργοστασίου, η Αθήνα και ο Πειραιάς θα καλύπτονταν από σκοτάδι, θα σταματούσαν οι λειτουργίες των εργοστασίων, του τραμ του ηλεκτρικού και του λιμανιού, και η ανάκαμψη των δυο πόλεων θα σταματούσε, θα υπήρχαν ταραχές στους δρόμους και ανασφάλεια, ανεργία, πείνα κ.α.. Η αποκατάσταση του ηλεκτρισμού θα έπαιρνε μήνες ίσως και χρόνια. Χάρη σε αυτούς του ήρωες η Αθήνα κι ο Πειραιάς δεν γνώρισαν στην κυριολεξία το σκοτάδι.