Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ είναι πλέον γεγονός και δικαιολογημένα προκαλεί ανησυχία στους πολίτες και πληθώρα ερωτημάτων που ζητούν απαντήσεις. «Το Βήμα» προσπαθεί σήμερα να λύσει τις απορίες βασιζόμενο σε στοιχεία του
Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
1 Τι είναι η νέα γρίπη;
Πρόκειται για μια νόσο που προκαλείται από ένα στέλεχος της γρίπης Α (Η1Ν1) το οποίο εντοπίστηκε αρχικώς για πρώτη φορά εφέτος στο Μεξικό. Το συγκεκριμένο στέλεχος περιέχει γενετικό υλικό του ιού της γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων σε έναν συνδυασμό ο οποίος δεν έχει εμφανιστεί ποτέ στο παρελθόν. Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο σε μεγάλη κλίμακα.
2 Με ποιον τρόπο μεταδίδεται ο νέος ιός της γρίπης Α (Η1Ν1);
Ο τρόπος μετάδοσης είναι ίδιος με εκείνον της εποχικής γρίπης. Δηλαδή μεταδίδεται απευθείας από τον ασθενή που βήχει ή φτερνίζεται σε άλλον άνθρωπο μέσω σταγονιδίων που εκλύονται στον αέρα. Μπορεί να μεταδοθεί όμως και έμμεσα. Οταν δηλαδή κάποιος ακουμπήσει επιφάνειες (βρύσες, πόμολα τουαλέτας κ.ά.) όπου έχουν επικαθίσει μολυσμένα σταγονίδια και στη συνέχεια, δίχως να πλύνει τα χέρια του, ακουμπήσει τη μύτη ή το στόμα του. Ο ιός μπορεί να περάσει μέσω των βλεννογόνων στον οργανισμό.
3 Ποια είναι τα συμπτώματα όσων νοσούν από τη νέα γρίπη;
Τα συμπτώματα δεν διαφέρουν και πολύ από εκείνα της εποχικής γρίπης. Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό (συνήθως άνω των 38 βαθμών Κελσίου), βήχα, καταρροή, πονόλαιμο, μυϊκούς πόνους, κόπωση, πονοκέφαλο, δύσπνοια, ζάλη, σύγχυση ακόμη και με διάρροια ή εμέτους. Οι γονείς θα πρέπει να βρίσκονται σε εγρήγορση αν αντιληφθούν ότι τα παιδιά τους εμφανίζουν συμπτώματα όπως δύσπνοια, απροθυμία για κατανάλωση υγρών, συνεχή υπνηλία, απώλεια επιθυμίας για παιχνίδι, ευερεθιστότητα, πυρετό (ο οποίος συνοδεύεται από εξάνθημα). Επίσης, αν ένα παιδί εμφανίσει συμπτώματα γρίπης τα οποία αν και αρχικώς βελτιώνονται, στη συνέχεια επανέρχονται δριμύτερα με πυρετό και έντονο βήχα, τότε οι γονείς θα πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με τον παιδίατρο.
4 Πότε είναι ασφαλές να έρθω σε επαφή με άτομο που έχει μολυνθεί;
Ενα μολυσμένο άτομο μπορεί να μεταδώσει τον ιό μία ημέρα πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων καθώς και επτά ημέρες μετά την εκδήλωση της νόσου. Ο χρόνος που μεσολαβεί από την έκθεση στον ιό ως την εκδήλωση των συμπτωμάτων είναι 1 ως 7 ημέρες. 5 Ποιες είναι οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού;
Στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού οι οποίες μπορεί να νοσήσουν ευκολότερα από τη νέα γρίπη αλλά και να εμφανίσουν επιπλοκές εξαιτίας της περιλαμβάνονται τα βρέφη, τα παιδιά με χρόνια νοσήματα, οι ηλικιωμένοι, οι χρονίως πάσχοντες, οι παχύσαρκοι, οι έγκυες γυναίκες, κυρίως εκείνες που διανύουν τον δεύτερο ως τρίτο μήνα της εγκυμοσύνης τους, οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς με χαμηλή άμυνα του οργανισμού και οι εργαζόμενοι στους χώρους υγείας. Πάντως τα περισσότερα άτομα που νοσούν από τον νέο ιό είναι νεαρά- περίπου το 75% εκείνων που νοσούν είναι κάτω των 30 ετών. Οι πιο «τυχεροί» όλων φαίνεται να είναι οι ηλικιωμένοι, ειδικά όσοι έζησαν την πανδημία του 1918, καθώς εμφανίζουν σχετική ανοσία στον νέο ιό. Πάντως μερική ανοσία φαίνεται να παρουσιάζουν και άτομα άνω των 50 ετών, καθώς έχουν εκτεθεί σε στελέχη παρόμοια με εκείνο της γρίπης του 1918 τα οποία συνέχισαν να κυκλοφορούν επί δεκαετίες μετά τη μεγαλύτερη πανδημία του 20ού αιώνα.
6 Τι σημαίνει «πανδημία γρίπης»;
Η πανδημία γρίπης είναι μια... παγκόσμια επιδημία από έναν νέο ιό, ο οποίος προσβάλλει ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα υπήρξαν τρεις πανδημίες: το 1918, το 1957 και το 1968. Οταν μιλούμε για επιδημία κάνουμε λόγο για ένα «ξέσπασμα» μιας νόσου κατά το οποίο ο αριθμός των κρουσμάτων υπερβαίνει εκείνον που θεωρείται φυσιολογικός ή αναμενόμενος με βάση την εμπειρία από τους προηγούμενους μήνες ή χρόνια. Η πανδημία, την οποία στην αρχή του καλοκαιριού κήρυξε ο ΠΟΥ (ήταν η πρώτη που ανακηρύχθηκε τα τελευταία 40 χρόνια), αφορά τεράστιους αριθμούς μολυσμένων ατόμων οι οποίοι καταφεύγουν κατά ορδές στα νοσοκομεία ζητώντας ιατρική βοήθεια και πιθανώς περίθαλψη. Σύμφωνα με την κλίμακα του ΠΟΥ, θεωρούμε ότι έχουμε πανδημία όταν υπάρχει μεγάλη εσωτερική διάδοση κρουσμάτων σε διαφορετικές χώρες του κόσμου και σε διαφορετικές ηπείρους.
7 Υπάρχει εμβόλιο για τη νέα γρίπη;
Οχι ακόμη. Γίνονται όμως προσπάθειες να παρασκευαστεί τέτοιο εμβόλιο. Παρ΄ ότι ο υπουργός Υγείας κ. Δ. Αβραμόπουλος υποστηρίζει ότι η παραλαβή των πρώτων εμβολίων θα γίνει στα μέσα Σεπτεμβρίου, πηγές αναφέρουν ότι τα πρώτα εμβόλια θα είναι διαθέσιμα πολύ αργότερα, διότι η ανάπτυξή τους συναντά σε ορισμένες περιπτώσεις προβλήματα. Παράλληλα είναι χρονοβόρος η διαδικασία ελέγχου του εμβολίου που θα αναπτυχθεί σε ανθρώπους προκειμένου να αποδειχθεί η ασφάλειά του. Για τον λόγο αυτόν ο ΠΟΥ ανέφερε αυτή την εβδομάδα ότι ένα πλήρως αδειοδοτημένο εμβόλιο δεν θα κυκλοφορήσει πριν από το τέλος του έτους.
8 Το υπάρχον εμβόλιο για την εποχική γρίπη προστατεύει τον άνθρωπο από τον νέο ιό γρίπης Α(Η1Ν1);
Η νέα γρίπη έχει κάποιες ομοιότητες με την εποχική γρίπη, ωστόσο δεν φαίνεται ότι το εμβόλιο της εποχικής γρίπης προστατεύει από το νέο ιό Α(Η1Ν1). Υπάρχει ωστόσο το ενδεχόμενο να προσφέρει μερική προστασία- βρίσκονται σε εξέλιξη έρευνες για να εξακριβωθεί αν αυτό ισχύει.
9 Είναι απαραίτητο να εμβολιαστεί ο πληθυσμός και για τον πνευμονιόκοκκο;
Το Η1Ν1 προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα μέσω της διείσδυσης στο ανώτερο αλλά και στο κατώτερο αναπνευστικό. Γι΄ αυτό συστήνεται σε άτομα με αναπνευστικά νοσήματα, όπως το άσθμα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (η αποκαλούμενη νόσος των καπνιστών), καθώς και στα άτομα άνω των 65 ετών να υποβληθούν σε εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο. Πρόκειται για τις ίδιες ομάδες που συστήνεται να εμβολιάζονται κάθε χρόνο και με το εμβόλιο της εποχικής γρίπης. Σημειώνεται ότι το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου πρέπει να γίνεται κάθε πέντε χρόνια.
10 Θα κλείσουν τα σχολεία τον Σεπτέμβριο;
Μπορεί και να μη χρειαστεί κλείσιμο των σχολείων με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας. Οπως ανέφερε ο ίδιος την περασμένη Τετάρτη σε συνέντευξη Τύπου το συγκεκριμένο μέτρο, όπου εφαρμόστηκε στο εξωτερικό, δεν αποδείχθηκε ιδιαιτέρως επιτυχές. «Θα δούμε την ώρα εκείνη πώς θα ενεργήσουμε» δήλωσε.
11 Υπάρχουν αποτελεσματικά όπλα για τη θεραπεία της νέας γρίπης;
Ο νέος ιός της γρίπης Α(Η1Ν1) μέχρι στιγμής φαίνεται ότι είναι ευαίσθητος στα αντι-ιικά φάρμακα οσελταμιβίρη (Τamiflu) και ζαναμιβίρη (Relenza). Η Ελλάδα έχει παραγγείλει ποσότητες φαρμάκων ώστε να αυξηθεί το στρατηγικό απόθεμα της χώρας, καλύπτοντας το 20% του πληθυσμού. Τα συγκεκριμένα φάρμακα δείχνουν ότι είναι αποτελεσματικά. Ωστόσο, επιστήμονες στη Δανία, στο Χονγκ Κονγκ και στην Ιαπωνία τεκμηρίωσαν τα πρώτα κρού σματα του Η1Ν1 που είναι ανθεκτικά στο αντι-ιικό Τamiflu, όχι όμως και στη ζαναμιβίρη. Και τα τρία περιστατικά, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΠΟΥ, έχουν αναρρώσει. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι τα αντι-ιικά είναι αποτελεσματικότερα αν χορηγηθούν μέσα στο πρώτο 48ωρο από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
12 Ποια είναι τα ποσοστά θνησιμότητας εξαιτίας της νέας γρίπης;
Οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν πρέπει ναεπικρατεί πσανικός στον πληθυσμό καθώς παρά τη μεγάλη διασπορά του ιού αυτή τη στιγμή, η θνησιμότητα εξαιτίας του είναι ένας θάνατος ανά 5.000 προσβεβλημένα άτομα. Το ποσοστό αυτό είναι αντίστοιχο με εκείνο της εποχικής γρίπης. Πάντως πρόσφατη μελέτη ειδικών του Ιmperial College του Λονδίνου, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Βritish Μedical Journal», έδειξε ότι οι εκτιμήσεις σχετικά με τον αριθμό των κρουσμάτων της νέας γρίπης αλλά και των θανάτων εξαιτίας της ανά τον κόσμο μπορεί αυτή τη στιγμή να είναι λανθασμένες. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι ίσως υπάρχει υποεκτίμηση των περιστατικών αλλά και της θνησιμότητας εξαιτίας του ιού καθώς από τις επίσημες καταγραφές είναι πιθανό να διαφεύγουν τόσο κρούσματα τα οποία δεν καταλήγουν ποτέ στα νοσοκομεία όσο και θάνατοι οι οποίοι αποδίδονται σε πνευμονία χωρίς να διερευνηθεί αν πρόκειται για πνευμονία οφειλόμενη στη νέα γρίπη. 13 Τι μπορώ να κάνω για να προφυλαχθώ ή για να προφυλάξω τους άλλους;
Πρέπει να αποφεύγονται οι στενές επαφές με άτομα που νοσούν. Οσοι έχουν ασθενήσει δεν πρέπει να πηγαίνουν στη δουλειά τους (αν πρόκειται για παιδιά στο σχολείο τους), αλλά να μένουν στο σπίτι ώστε να μη μεταδώσουν τον ιό σε άλλους. Καλό είναι να περιορίζονται σε ένα δωμάτιο ώστε να μην κολλήσουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Ολοι, είτε νοσούν είτε όχι (μπορεί κάποιος να φέρει τον ιό αλλά να μην έχουν ξεκινήσει τα συμπτώματα), πρέπει να καλύπτουν στόμα και μύτη με χαρτομάντιλο όταν βήχουν ή φτερνίζονται. Το χαρτομάντιλο πρέπει να πετιέται στα σκουπίδια μετά τη χρήση του. Ακόμη πρέπει να πλένουν συχνά τα χέρια, ειδικά ύστερα από βήχα ή φτέρνισμα. Τα καθαριστικά χεριών που περιέχουν αλκοόλ (με περιεκτικότητα τουλάχιστον 62% σε οινόπνευμα) είναι αποτελεσματικά.
14 Τι πρέπει να κάνω αν ταξιδέψω αυτή την περίοδο στο εξωτερικό;
Επειδή πλέον ο ιός έχει «χτυπήσει» τα περισσότερα κράτη του πλανήτη όσοι ταξιδεύουν θα πρέπει να ενημερώνονται από το ΚΕΕΛΠΝΟ, ή από τους δικτυακούς τόπους του ΠΟΥ (www. who. int) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ecdc. europa.eu) για τις τελευταίες πληροφορίες. Σε περίπτωση που ασθενήσουν θα πρέπει να αναζητούν ιατρική βοήθεια στη χώρα όπου βρίσκονται. Οι ταξιδιώτες θα πρέπει να τηρούν με σχολαστικότητα τα μέτρα προσωπικής υγιεινής. Σημειώνεται πάντως ότι επισήμως ο ΠΟΥ δεν έχει εκδώσει καμία ταξιδιωτική οδηγία η οποία να αποτρέπει τους ταξιδιώτες από το να επισκεφθούν κάποιο μέρος του πλανήτη. Οπως σημειώνεται σε ανακοίνωση του Οργανισμού ένα τέτοιο μέτρο θα έχει ελάχιστη επίδραση στον έλεγχο της διασποράς του ιού ενώ την ίδια στιγμή θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην εύρυθμη επικοινωνία της παγκόσμιας κοινότητας.
15 Μόλις επέστρεψα από το εξωτερικό, τι θα πρέπει να κάνω;
Οσοι επιστρέφουν από το εξωτερικό πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή για επτά ημέρες. Αν στο συγκεκριμένο διάστημα παρουσιάσουν πυρετό ή άλλα συμπτώματα γρίπης πρέπει να παραμείνουν στο σπίτι ώστε να μη μεταδώσουν τον ιό σε άλλα άτομα. Μόνο αν τα συμπτώματα είναι σοβαρά πρέπει να απευθυνθούν στον γιατρό τους, ο οποίος θα τους δώσει τις κατάλληλες οδηγίες, ή να έλθουν σε επαφή με τα αρμόδια κέντρα του υπουργείου Υγείας- ενημερωτική τηλεφωνική γραμμή για τη γρίπη 1135.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου