Εθνική Πινακοθήκη: Πώς έφτασε η αστυνομία στους κλεμμένους πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν

Σε μια... ρεματιά βρέθηκαν τελικά τα έργα ανεκτίμητης αξίας - Ο 49χρονος δράστης δεν κατάφερε ποτέ να βγάλει τους πίνακες στο εξωτερικό για να τους σπρώξει στη μαύρη αγορά - Τα στοιχεία που οδήγησαν την ΕΛΑΣ στην εξιχνίαση του γρίφου που κράτησε 10 χρόνια
Ο εντοπισμός των τριών κλεμμένων πινάκων της Εθνικής Πινακοθήκης και η σύλληψη του μυστηριώδους δράστη, έλυσε ένα γρίφο που κράτησε σχεδόν δέκα χρόνια. Αφού ξεσκονίστηκαν νόμιμα και παράνομα auctions σε όλο τον κόσμο, ψάχτηκαν ιδιωτικές συλλογές, κλεπταποδόχοι και «μαύροι» διακινητές, οι πίνακες ανεκτίμητης αξίας βρέθηκαν τελικά σε μια ρεματιά στην Κερατέα. Ο δράστης, ομολόγησε πως ο ίδιος «εξαφάνισε» τα έργα τέχνης προφανώς αγνοώντας ότι ανήκουν το Δημόσιο και συνεπώς δεν θα μπορούσαν ποτέ να αλλάξουν ιδιοκτήτη. Έτσι, όσες φορές και αν προσπάθησε, μέσω των υπόγειων διαύλων να τα σπρώξει, δεν κατάφερε να βρει αγοραστή καθώς κανείς δεν θα έδινε εκατομμύρια να αγοράσει πίνακες που ουσιαστικά ποτέ δεν θα ήταν δικοί του. Δεν θα μπορούσε να τους εμφανίσει πουθενά και αν ποτέ τους έβρισκαν, τα αριστουργήματα θα επέστρεφαν στο Δημόσιο και οι κάτοχοι θα τιμωρούνταν.

Οι έρευνες

Τους τελευταίους μήνες η Ελληνική Αστυνομία μαζί με την ΕΥΠ, ξεκίνησε μια προσπάθεια αναζωπύρωσης των ερευνών προκειμένου να βρεθούν τόσο ο πίνακας του Πικάσο όσο και τα άλλα δύο έργα -ο «Ανεμόμυλος Στάμμερ» (1905) από την πρώτη περίοδο του ΟλλανδούΠιετ Μοντριάν και ένα σχέδιο θρησκευτικής απεικόνισης του Ιταλού Γουλιέλμο Κάτσια-, τα οποία και εκλάπησαν από το δίδυμο των αλλοδαπών φαντομάδων τα ξημερώματα της 9ης Ιανουαρίου του 2012 από την Εθνική Πινακοθήκη. Στόχος τους ήταν τα έργα να εντοπιστούν και να επιστρέψουν στην ανακαινισμένη πλέον Εθνική Πινακοθήκη.Το ενδιαφέρον των ερευνητών τράβηξε το γεγονός ότι ο ένας δράστης που μπήκε στην Εθνική Πινακοθήκη άνοιξε την κλειδαριά της μπαλκονόπορτας χωρίς να την παραβιάσει.


O πίνακας «Γυναικείο κεφάλι», ο οποίος εκλάπη από την Εθνική Πινακοθήκη

Επομένως, είτε είχε αντικλείδι που κάποιος του προμήθευσε, είτε ήταν «επιστήμονας» στο άνοιγμα κλειδαριών, και αυτό είναι ένα στοιχείο που ίσως φωτογραφίζει την ταυτότητά του. Έχοντας αυτό το στοιχείο υπόψη τους, αλλά και τη φιγούρα του δράστη -ψηλός, λεπτός, σχετικά νεαρής ηλικίας, με αριστοτεχνικές κινήσεις και εμπειρία στις νυχτερινές επιδρομές- άρχισαν να ερευνούν ποιοι αλλοδαποί με τέτοια χαρακτηριστικά αποφυλακίστηκαν το τελευταίο εξάμηνο του 2011 από ελληνικά σωφρονιστικά καταστήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σύνδεσμοι των ελληνικών και ξένων αρχών στον χώρο των συλλεκτών έργων τέχνης, αλλά και των ανθρώπων που τα διακινούν και τα εμπορεύονται υποστηρίζουν ότι ο συγκεκριμένος Πικάσο δεν υπάρχει σε καμία συλλογή συλλέκτη σε όλο τον κόσμο. Συνεπώς έλεγαν ότι ήταν κουκουλωμένος και κρυμμένος σε κάποια αποθήκη στην Ελλάδα.

Ο δράστης

Ποιος όμως είναι ο άνθρωπος που έπεσε στα χέρια των αρχών; Πρόκειται για έναν 49χρονο Έλληνα που στο παρελθόν είχε μπλέξει ληστεία και που δεν φαίνεται να έχει σχέση με το χώρο της τέχνης. Μοιράζει τη ζωή του σε Πόρτο Ράφτη και εξωτερικό, ομολόγησε πως κρύβεται πίσω από τη μεγάλη αρπαγή του Πικάσο και Μοντριάν, από την Εθνική Πινακοθήκη.


«Ανεμόμυλος Στάμμερ» (1905) του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν

Ο άνδρας, αρχικά έκρυβε τους πίνακες σε μια αποθήκη στην Κερατέα και στην συνέχεια σε μια ρεματιά για να μην τους βρουν στην κατοχή του. Οι πρώτες πληροφορίες λένε ότι δεν κατάφερε ποτέ να τους βγάλει στο εξωτερικό για να τους σπρώξει στη μαύρη αγορά. Ο κλεμμένος από την Εθνική Πινακοθήκη πίνακας του Πικάσο με θέμα το «Γυναικείο κεφάλι» ήταν ένα αντίδωρο του μεγάλου ζωγράφου στον ελληνικό λαό για την αντίστασή του κατά των δυνάμεων του φασισμού. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα έργο με ανυπολόγιστη συμβολική αξία για την Ελλάδα.


Το «Γυναικείο κεφάλι», διαστάσεων 56x40 εκ., που φιλοτέχνησε το 1939 ο Ισπανός ζωγράφος, αποτυπώνει τη μούσα του, φωτογράφο Ντόρα Μάαρ, με την οποία έζησε μια θυελλώδη σχέση για εννέα ολόκληρα χρόνια. Ενας παράφορος έρωτας που ξεκίνησε στα 54 του χρόνια ενώ εκείνη ήταν μόλις 29 ετών, ο οποίος, αν και έληξε άδοξα, με την ίδια να βυθίζεται για πάντα στα σκοτάδια του εαυτού της και τη μοναξιά, παρέμεινε αιώνια μούσα και η πιο δυνατή σχέση της ζωής του. Μια σχέση που αποτυπώθηκε σε λευκό καμβά με γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις. Ο ίδιος, έχοντας βιώσει τον Ισπανικό Εμφύλιο, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το διασημότερο δημιούργημα του, την «Γκερνίκα», αποφάσισε να δωρίσει το «Γυναικείο κεφάλι» στον ελληνικό λαό ως τιμητική προσφορά για τη στάση του απέναντι στον φασισμό και τον ναζισμό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Pour le peuple Grec. Hommage de Picasso» (Για τον ελληνικό λαό. Φόρος τιμής από τον Πικάσο), αναφέρει στο πίσω μέρος του καμβά η αφιέρωση που φέρει ημερομηνία 14/10/1939.




protothema